Sınav Günü Neler Yapmalıyım
Hem liseye giriş hem de üniversiteye giriş sınavlarının yaklaştığı şu günlerde sınava girecek öğrencilerin heyecanları oldukça artmış durumda. Sınav da bilgi kadar o bilgiyi kullanabilmek çok önemli ancak belki de ondan da daha önemlisi sınav stresini yönetebilmektir. Çünkü sınav stresinizi yönetemezseniz öğrendiğiniz o bilgiler sınav esnasında yaşadığınız kaygıya bağlı olarak bir bakarsınız adeta zihninizden uçup gitmiş.
Hedef belirleme ve hedefe giden yolda yapmanız gerekenleri daha önce yazdığım https://www.aysegulark.com/yazilarim/akademik-basarinin-onundeki-engeller/ yazımda ele almıştım. Burada da kısaca özetlemem gerekirse sınav stresini doğru yönetebilmek için öncelikle hedeflerinizin gerçekleştirilebilir hedefler olması çok önemli. Ulaşamayacağınız hedefler belirlemeniz sizin gereksiz yere strese girmenize ve kendinizi lüzumsuz yere yıpratmanıza neden olurken aynı zaman da başarısızlık duygusu yaşamanıza sebep olur. Bunun için hedeflerin doğru belirlenmiş olması kritik öneme sahiptir.
Hedef belirledikten sonra ikinci kritik nokta bu hedefe ulaşmanız için izleyeceğiniz yoldur. Burada da hedefe ulaşmanızı sağlayacak alt hedefler belirlemeniz işinizi kolaylaştıracaktır. Bu sayede hedeflerinize ne kadar yaklaştığınızı tespit ederken aynı zaman da eksiklerinizi de görme şansınız olacaktır.
Tüm bunları yapmış, uzun bir çalışma maratonunu olması gerektiği şekilde tamamladığınız şu günlerde artık dikkat ermeniz gereken stresinizi nasıl kontrol edebileceğiniz konusudur. Öncelikle harcadığınız emeğinizi küçümsememeniz, elinizden gelenin en fazlasını yaptığınızı düşünmeniz ve kendinize inanmanız çok önemlidir.
Kendinizi hiç kimse ile kıyaslamayın “ o da çok çalıştı ama sonucu hiçte parlak değil, ben de çok çalıştım ama ya bende onun gibi olursam” diye bir düşünce size hiçbir katkı sağlamayan aksine stresinizi yükselten bir bilişsel çarpıtmadan başka bir şey değildir. Yani yanlış olmasına rağmen uzun süredir sorgulamadan doğru kabul ettiğimiz ve inandığımız bir düşüncedir. Bu düşünceyi doğru kabul ettiğiniz için de bu güne kadar hiç sorgulamamışızdır. Oysa ki her birey biriciktir ve her bireyin genetik yapısı, yetiştiği aile, gittiği okul, sosyal çevresi, IQ seviyesi birbirinden çok farklıdır. Hatta aynı IQ seviyesine sahip bireylerin bile IQ’ yu oluşturan alt zeka tiplerindeki skorları bile birbirinden oldukça farklıdır. Bu denli farklılığın olduğu bir durumda “ ama o da çalıştı ve başaramadı, ben de çalışıyorum ama başaramayacağım diye düşünmek ne kadar gerçekçidir.” Bu aslında direksiyonu anksiyeteye bırakmaktan başka bir şey değildir ve bunun hiç kimseye faydası yoktur. Onun için zihninize bu tür olumsuz düşünceler geldiğinde bunları durdurma şansınız olmadığı için bunların sizin gerçek düşünceniz olmadığını ve bu düşüncelerin anksiyeteniz sebebiyle zihninize geldiğini bilmeniz işinizi kolaylaştıracaktır.
Son haftanızı yeni konu öğrenmek yerine genel tekrarlara ayırmak doğru bir strateji olacaktır. Sizi yoracak fiziksel aktivitelerden uzak durmak, sosyal medya da ya hiç ya da kısıklı zaman geçirmek, moralinizi bozacak kişilerle iletişiminizi sınırlamak size iyi gelecektir. Uyku saatlerinizi düzenlemeniz, çok geç yatmamanız sınav akşamı daha erken saatte uykuya dalabilmenize yardımcı olacaktır. Yatmadan önce eğer alerjiniz ya da diyabetiniz yoksa ballı ılık bir süt uykuya dalmanızı kolaylaştıracaktır.
Sınavdan birkaç gün önce sınava gireceğiniz okulu görmeniz önemli. Evinize uzaklığı, güzergahın trafik yoğunluğu, eğer toplu taşıma kullanacaksanız hangi güzergahtan hangi otobüslerle daha kolay ulaşım sağlayabileceğinizi öğreniniz.
Sınav evraklarınızı mutlaka kontrol ediniz. Herhangi bir hata olduğunu düşünüyorsanız konu ile ilgili yetkili mercilere başvurarak hatanın düzeltilmesini sağlayınız.
Sınavdan önce ki gün artık ders çalışmayı bitirmeli ve o günü kendinize ayırmalısınız. Açık havada sizi yormayacak, mutlu olduğunuz aktiviteler yapmanız, aileniz ya da keyif aldığınız arkadaş veya yakınlarınızla zaman geçirmeniz duygusal olarak rahatlamanızı sağlayacaktır. Bu gün yapacağınız etkinlik ve sohbetlerde mümkün olduğunca sınav konusunu konuşmamanızı, başkalarının sınavlarda yaşadığı olumlu ya da olumsuz deneyimleri dinlememenizi öneririm. Çünkü yukarıda da bahsettiğim gibi her kişi tek ve biriciktir. Birinin başına gelen olumlu ya da olumsuz olayın sizin başınıza gelmesi belki de milyonda bir olasılıktır. Bunun için bunu kendinize kıstas almanız doğru bir yaklaşım olmayacaktır.
Sınavdan önce ki gün yiyeceklerinize dikkat etmeniz önemlidir. Midenize dokunabilecek, bağırsaklarınızı bozabilecek yiyeceklerden uzak durunuz. Eğer zorunluluk yoksa o gün yemeklerinizi evinizde hijyen kurallarına uygun olarak hazırlanmış yiyeceklerden seçiniz. Ağır, çok yağlı, baharatlı yiyecekler ile soğan sarımsak gibi kötü kokulu yiyecekleri tercih etmeyiniz.
Uykuya geçmeden önce mutlaka sınav evraklarınızı ve kimliğinizi hazırlayınız. Sürekli kullandığınız ilaçlarınız varsa bunları mutlaka gözünüzün önünde bulundurunuz. Gözlük kullanıyorsanız sınav evraklarınızın yanına gözlüğünüzü de ekleyiniz.
Sınav günü giyeceğiniz kıyafetlerinizi yatmadan hazırlayınız. Sizi terletmeyecek, sıkı olmayan rahat kıyafetler tercih ediniz. Sınav günü saat hariç takı kullanmayınız. Saçlarınızın toplu olması, önünüze gelmemesi sınavda daha rahat olmanızı sağlayacaktır.
Sınava gireceğiniz akşam uyku kaliteniz yarın gireceğiniz sınavda dikkatinizi toplayabilmeniz için çok önemlidir. Ne çok erken ne de çok geç yatınız. Bireysel farklılıklar olmakla birlikte ortalama 7-8 saatlik bir uyku dinlenmeniz için yeterli olacaktır. Yatmadan önce ağır sporlar yapmamak, aksiyon ve gerilim türü filmler seyretmemek, sosyal medya da uzun süre zaman geçirmemek, ılık bir duş almak, alerji veya diyabet sorununuz yoksa ılık bir bardak ballı süt içmek uykuya dalmanızı kolaylaştıracaktır. Çok sıcak ya da çok soğuk olmayan bir odada, gürültüden uzak, rahat kıyafetler giymiş olarak yatağa girmeniz, uykuya dalarken sizi mutlu eden şeyleri düşünmeniz daha rahat uykuya dalmanızı sağlayacaktır.
Sınav günü telaş yaşamadan sınava gireceğiniz okula ulaşabileceğiniz bir saatte uyanınız. Uyanmanız için biri sizin biri de ailenizin yanında olacak şekilde iki saat kurunuz. Asla kahvaltı yapmadan sınava gitmeyiniz. Kahvaltınızda sizi tok tutacak yiyecekler tercih ediniz. Çok ağır ve karışık yiyeceklerden uzak durunuz. Ballı süt, ayran gibi uykunuzu getirecek içecekler tüketmeyiniz. Eğer beslenmenizle ilgili özel bir diyetiniz varsa buna mutlaka dikkat ediniz.
Sınav günü sınav salonuna giderken yanınızda bir yakınınızın olması sizi rahatlatacaktır. Evden çıkmadan sınav evraklarınızı, kimliğinizi, kullanıyorsanız gözlüğünüzü veya kullandığınız özel ilaçlarınız varsa bunların yanınızda olduğundan emin olunuz. Sınav salonuna kabulden en az bir saat önce sınava gireceğiniz okulun kapısında bulununuz. Geç kalma telaşını yaşamadan sakin ve dingin bir şekilde okula ulaşmayı tercih ediniz. Sizi duygusal olarak gerebilecek kişi ve durumlardan uzak durunuz. Sinirlerinizi bozabilecek ortamlardan hızla uzaklaşınız.
Sınava giriş için beklerken sizi mutlu eden şeyler düşününüz, yanınızdaki kişi ya da kişilerle eğlenceli sohbetler yapınız. Bu gerginliğinizin azalmasını sağlayacaktır. Mümkün olduğunca sınav esnasını düşünmeyiniz ve bunu dile getirmeyiniz. Bu anksiyetenizin artmasına sebep olacaktır. Anksiyetenizin arttığını hissettiğiniz anda nefes egzersizleri ve kas gevşeme egzersizleri veya anda kalma çalışmaları yaparak anksiyetenizin azalmasını sağlayınız. Zihninize gelen olumsuz düşünceleri durdurma şansınız olmadığını bilerek bu düşünceleri durdurmaya çalışmadan, dikkatinizi başka konuya odaklayınız. ( Ör: 100’den geriye doğru 7’şer 7’şer sayma gibi.)
Sınava gireceğiniz binadan girerken yanınızdaki kişilerle basit bir şekilde vedalaşınız. Vedalaşma sahnesinin uzaması sizin duygusal olarak hassaslaşmanıza sebep olacaktır. Biliniz ki birkaç saat sonra yine bu kişi ya da kişilerle birlikte olacaksınız.
Sınav salonunun olduğu binaya girdiğinizde önce mutlaka tuvaleti kullanınız. Elinizi, yüzünüzü yıkamak ferahlamanızı sağlayacaktır.
Sınava gireceğiniz salonu bulunuz ve sıra numaranızın bulunduğu yere oturunuz. Sınav evraklarınızı ve kimliğinizi sıranın üzerinde kontrol için hazır bulundurunuz.
Kitapçığı mutlaka eksik sayfası var mı diye dikkatlice kontrol ediniz. Kitapçığın üzerine adınızı soyadınızı ve sınav numaranızı yazınız. Optik form üzerine adınızı, soyadınızı ve sınav numaranızı yazıp kodlayınız. Adınızı mutlaka kimliğinizde yazan şekilde yazıp kodlamanız gerekmektedir. Özellikle birden fazla isim kullanan kişilerin bu konuda dikkatli olması çok önemli.
Sınava kendinizi en rahat ve başarılı hissettiğiniz alanın testi ile başlayınız. Size zor gelen alandan başlamanız hem fazlasıyla zorlanmanıza ve motivasyonunuzun düşmesine sebep olur hem de sınav sürenizin büyük bir kısmını burada harcamanıza neden olur.
Sınav sürenizi dikkatli kullanmanız çok önemli. Sizi zorlayan sorularla boğuşmak yerine bu soruları zamanınız kalırsa tekrar dönmek üzere atlayınız. Tüm sorular bittikten sonra zamanınız kalırsa zorlandığınız bu sorulara tekrar dönünüz. Asla sorularla savaşmayınız. Bilemediğiniz soruları boş bırakınız. Boş soru, yanlış sorudan sizin için daha karlıdır.
Optik formu kodlarken dikkatli olunuz. Burada kaydırma yapmamanız çok önemli. Özellikle boş soru bıraktığınızda bu konuya daha fazla dikkat ediniz.
Sınav esnasında kendinizi kötü hissettiğinizde birkaç dakika sınavı bırakarak nefes egzersizleri ve kas gevşeme egzersizleri yapınız. Bu sizin tekrardan sınava konsantre olmanızı sağlayacaktır. Gözlerinizin yorulduğunu ve karmaşık gördüğünüzü hissederseniz bulunduğunuz sınıfın en uzak noktasına gözünüzü kırpmadan 5-10 saniye bakınız daha sonra hafifçe gözleriniz ovuşturup, kaldığınız yerden sınavınıza devam ediniz. Bu egzersiz gözlerinizdeki bu bulanıklaşma sorununu giderecektir.
Sınav esnasında garip sesler ya da hareketler yapıp sizin dikkatinizi dağıtan kişi ya da kişiler varsa o konuya takılıp kalacağınıza gözetmen öğretmenden yardım isteyerek bu kişiyi uyarmasını sağlayınız. Eğer bu olumsuz durum devam ederse yerinizin değiştirilmesini talep edebilirsiniz.
Sınav esnasında ara ara saati kontrol ederek ne kadar süreniz kaldığını kontrol ediniz. Bu sayede sınav sürenizi daha doğru kullanma şansınız olacaktır.
Sınavın son birkaç dakikasında mutlaka sınav kağıdınızı kontrol ediniz. Adınızı, soyadınızı, sınav numaranızı yazıp kodladığınızdan emin olunuz. Rasgele seçeceğiniz sorularla cevap kağıdında kaydırma yapmadan kodlama yapıp yapmadığınızı kontrol ediniz. Eğer kaydırmanız varsa paniklemeden nereden sonra kaydırma yaptığınızı bulmaya çalışınız.
Sınav esnasında kopya çekmek ya da kopya vermek suç sayılmaktadır. Bundan dolayı bu duruma asla teşebbüs etmeyiniz. Bu durum hem sınavınızın geçersiz sayılmasına hem de hukuki olarak yasalar önünde ceza almanıza sebep olur.
Gözetmenin sınav süresi sona ermiştir uyarısından sonra asla kodlama yapmaya devam etmeyiniz. Bu hakkınızda tutanak tutulmasına ve sınavınızın geçersiz sayılmasına sebep olacak bir diğer konudur.
Unutmayınız ki hiçbir sınav sizden daha değerli değildir. Her insan tektir ve çok değerlidir. Sonuç ne olursa olsun bu sizin değerinizi asla değiştirmeyecektir. Bir sınavdan başarılı olmanız tüm hayatınız boyunca başarılı olacağınız anlamına gelmediği gibi bir sınavdan başarısız olmanız da tüm hayatınız da başarısız olacağınız anlamına gelmemektedir. Her sınavın öyle ya da böyle bir telafisi vardır. Yeter ki siz çalışmaktan vazgeçmeyiniz.
Hedefinizin getirisinin, sarf ettiğiniz emeğin üzerinde olması; sınavınızın ümit ettiğiniz gibi başarılı geçmesi dileklerimle.
Eğitim ve danışmanlık talepleriniz için aysegulark. com web sitem üzerinden benimle iletişime geçebilirsiniz.